​Ταινία μικρού μήκους για την παγκόσμια ημέρα ατόμων με αναπηρία

Ο όρος μαθησιακές δυσκολίες είναι ένας γενικός όρος και αναφέρεται σε μια ανομοιογενή ομάδα διαταραχών που εκδηλώνονται ως δυσκολίες στη μάθηση και χρήση της ομιλίας, τις ανάγκες της γραφής, του συλλογισμού ή των μαθηματικών ικανοτήτων. Οι διαταραχές αυτές είναι εγγενείς στο άτομο, αποδίδονται σε δυσλειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος και είναι δυνατόν να εκδηλώνονται σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου. Με τις μαθησιακές δυσκολίες είναι δυνατόν να συνυπάρχουν προβλήματα αυτοελέγχου της συμπεριφοράς, κοινωνικής αντίληψης και κοινωνικής αλληλεπίδρασης, τα οποία όμως, από μόνα τους δε συνιστούν μαθησιακές δυσκολίες. (Επιτροπή για μαθησιακές δυσκολίες των Η.Π.Α. 1988- National Joint Committee on Learning Disabilities)
Μαθησιακές Δυσκολίες και Μάθηση
Η μάθηση είναι αποτέλεσμα μιας σειράς σύνθετων αλληλοσυσχετιζόμενων γνωστικών λειτουργιών όπως η κωδικοποίηση, η συγκράτηση, η ανάσυρση, η αξιολόγηση, η σύνθεση, η σύγκριση και η έκφραση. Αν κάποια από τις παραπάνω γνωστικές λειτουργίες δεν είναι επαρκώς ανεπτυγμένη μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τις μαθησιακές δυσκολίες.
 Παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες χαρακτηρίζονται από ελλιπή χρήση στρατηγικών μνήμης και μάθησης αλλά και εφαρμογής της νεοαποκτηθείσας μάθησης. Δυσκολίες οπτικοκινητικού συντονισμού και η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής, παρορμητικότητας και υπερκινητικότητας συχνά συνδέονται με τις μαθησιακές δυσκολίες. Επιπρόσθετα μπορεί να συνυπάρχουν  κινητικές διαταραχές, προβλήματα κοινωνικοσυναισθηματικής φύσης, προβλήματα λόγω απουσίας κινήτρων και διαταραχές μεταγνωστικού τύπου δηλαδή εφαρμογή της νεοαποκτηθείσας γνώσης σε πρακτικό επίπεδο.
Τύποι Μαθησιακών Δυσκολιών :
Παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες φωνολογικού τύπου, δεν προφέρουν σωστά κάποιους φθόγγους.
Οι μαθησιακές δυσκολίες μορφολογικού τύπου, αφορούν δυσκολίες κατανόησης και εφαρμογής γραμματικών κανόνων της γλώσσας.
Μαθησιακές δυσκολίες σε συντακτικό αφορούν την ορθή σύνταξη των μερών του λόγου στην πρόταση.
Δυσκολίες σε σημασιολογικό επίπεδο σχετίζονται με την επιλογή των σωστών λέξεων ιδιαίτερα σε σχέση με την έννοια του χρόνου.
Μαθησιακές δυσκολίες πραγματολογικού τύπου, συνδέονται με την κοινωνική συμφωνία και την προσαρμογή της γλωσσικής έκφρασης σε περιστάσεις επικοινωνίας.
 
Αν προσπαθήσουμε να κατηγοριοποιήσουμε τις γνωστικές αδυναμίες που κατά κανόνα παρουσιάζονται στους μαθητές κατά την Ανάγνωση, την Ορθογραφία και τα Μαθηματικά αυτές είναι οι εξής: (Willows,1991)

1. Δυσκολία στην κωδικοποίηση συμβόλων
2. Δυσκολία στην επεξεργασία της γλώσσας
3. Δυσκολία στην αντίληψη και επεξεργασία του χώρου και των αριθμών

Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες στην Ανάγνωση, την Ορθογραφία και τα Μαθηματικά, μπορεί να έχουν δυσκολία σε έναν ή περισσότερους από τους παραπάνω τομείς. Ας τους δούμε πιο αναλυτικά.

 Ι. Δυσκολία στην κωδικοποίηση και αποκωδικοποίηση των συμβόλων.

Όπως γνωρίζουμε η Γλώσσα βασίζεται σε κάποιο συμβολικό σύστημα και μερικές φορές τα παιδιά παρουσιάζουν δυσκολίες στην κωδικοποίηση και αποκωδικοποίηση των συμβόλων αυτών με αποτέλεσμα να υπάρχουν δυσκολίες στην επεξεργασία κι αναγνώριση γραμμάτων, συνδυασμών γραμμάτων, συλλαβών και λέξεων. Συνήθως δυσκολεύονται με τα γράμματα που έχουν οπτική ομοιότητα και τα συγχέουν μεταξύ τους (ξ-ζ,  β-δ, θ-φ). Κατά την Ανάγνωση, διαβάζουν αργά και κάνουν πολλά αναγνωστικά λάθη. Η κατανόηση κειμένου συχνά είναι περιορισμένη, παρόλο που μπορεί να μην έχουν κανένα πρόβλημα στην κατανόηση του προφορικού λόγου. Επιπλέον, δυσκολεύονται στην ορθογραφημένη γραφή και την ανάκληση των γραμματικών κανόνων.

ΙΙ. Δυσκολία στην επεξεργασία της Γλώσσας

Η παραπάνω δυσκολία αφορά την φωνολογική επίγνωση, δηλαδή τη δυνατότητα του μαθητή να κωδικοποιεί και να αποκωδικοποιεί αυτόματα με το μυαλό του την γλώσσα του και  εφόσον ισχύει, τα παιδιά εκδηλώνουν δυσκολίες μάθησης στην Ανάγνωση και γραφή.
Δυσκολία στον Προφορικό Λόγο. Συνήθως υπάρχει δυσκολία στην άρθρωση ή την κατανόηση του προφορικού λόγου ή έχουν περιορισμένο λεξιλόγιο σε σχέση με τους συνομήλικούς τους. Μπορεί να είναι η δυσκολία αυτή εμφανής τόσο στην κατανόηση όσο και στην έκφραση (προφορική και γραπτή).

ΙΙΙ. Δυσκολία αντίληψης χώρου- χρόνου και αριθμών
​
Εδώ μιλάμε για δυσκολία στην επεξεργασία του χώρου, στην οπτικο- χωρική- κινητική οργάνωση, στην κατανόηση αριθμητικών εννοιών, στην αντίληψη του σώματός τους. Πιο συγκεκριμένα δυσκολία στη διάκριση αριστερού- δεξιού, αδυναμία οπτικοκινητικού συγχρονισμού και σύγχυση σχετική με έννοιες του χώρου, χρόνου (πριν από- μετά από) και των αριθμών.
 
Οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες αποτελούν μια ανομοιογενή ομάδα, τα μέλη της οποίας διαφοροποιούνται ως προς τους τομείς ή τις γνωστικές περιοχές που δυσλειτουργούν αλλά και το βαθμό της δυσκολίας που αντιμετωπίζουν στη μάθηση των διαφόρων γνωστικών αντικειμένων του σχολείου. Ως εκ τούτου, δε φαίνεται να υπάρχει μια κοινή συμπτωματολογία που να χαρακτηρίζει όλους τους μαθητές με μαθησιακή δυσκολία. Τόσο ο τρόπος με τον οποίο εκδηλώνονται όσο και η πιθανή αιτιολογία των μαθησιακών δυσκολιών εμφανίζονται ιδιαίτερα διαφοροποιημένα, σε βαθμό που είναι δύσκολο να εντοπιστούν κάποια κοινά χαρακτηριστικά για όλα τα παιδιά.
Πότε η οικογένεια έρχεται για πρώτη φορά αντιμέτωπη με τις μαθησιακές δυσκολίες του παιδιού της:
 
Συνήθως η πρώτη φορά που αναφέρεται τέτοια υποψία, είναι στην προσχολική ηλικία  δηλαδή στο νηπιαγωγείο. Η νηπιαγωγός παρατηρεί πως σε σύγκριση με τα υπόλοιπα παιδιά, υπάρχουν  μεγαλύτερες  δυσκολίες στον προφορικό ή στον γραπτό λόγο ή στην κινητικότητα του παιδιού, οι οποίες καθυστερούν την μάθηση και εξέλιξή του γενικότερα. Είναι δυνατόν ένα παιδί στην ηλικία των 5 χρονών, κατά τη διαδικασία προγραφής και προανάγνωσης να παρουσιάσει δυσκολίες στην προφορά των γραμμάτων της αλφαβήτου ή να μπερδεύει τις μορφές των γραμμάτων (κυρίως εκείνων που μοιάζουν οπτικά, π.χ.  γ – χ ),  να παρουσιάζει δυσκολία στην φωνολογική ανάπτυξη ή ακόμη και στη μνήμη. Επίσης κάποιο παιδί ίσως να δυσκολεύεται να εξιστορήσει κάποια γεγονότα με λογική αλληλουχία ή να δυσκολεύεται στον οπτικοκινητικό συντονισμό καθημερινών πράξεων.
Υπάρχει όμως και η πιθανότητα, (σε ηπιότερες περιπτώσεις) , να γίνουν για πρώτη φορά οι μαθησιακές δυσκολίες αντιληπτές, στις πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου.
Σε κάθε περίπτωση, έπειτα από παρατήρηση των εκπ/κών  Γενικής και ειδικής αγωγής, οι γονείς ενημερώνονται και ο μαθητής παραπέμπεται προς αξιολόγηση σε  κατάλληλες Δημόσιες Ιατροπαιδαγωγικές Υπηρεσίες, όπως τα Κ.Ε.Σ.Υ. ,ή αντίστοιχες υπηρεσίες νοσοκομείων.
Εκεί  ομάδα ειδικών επιστημόνων, συλλέγει πληροφορίες από γονείς και  δασκάλους και χορηγεί εξειδικευμένα test. Αναγνωρίζονται τα δυνατά σημεία, οι αδυναμίες αλλά και όλοι οι παράγοντες που συμβάλλουν στις μαθησιακές δυσκολίες.  Δημιουργείται το Μαθησιακό Προφίλ του μαθητή και σχεδιάζεται πρόγραμμα παρέμβασης με επιμέρους στόχους που θα τον  βοηθήσουν να προσεγγίσει μαθησιακά την ηλικιακή του ομάδα. Απαραίτητη κρίνεται η συνεργασία γονέων και δασκάλων, ώστε τόσο κατά τη φοίτηση στο σχολείο όσο και κατά τη μελέτη στο σπίτι, να επιτυγχάνεται η μεγαλύτερη δυνατή αξιοποίηση του χρόνου, των μέσων και της  καλλιέργειας των δυνατοτήτων του μαθητή.
 
Μύθοι σχετικοί με τις Μαθησιακές Δυσκολίες
 
Λόγω ελλιπούς ενημέρωσης συχνά υπάρχουν κάποιοι μύθοι γύρω από τις μαθησιακές δυσκολίες, οι οποίοι ίσως αποτελούν τροχοπέδη στους γονείς για την διερεύνηση και αντιμετώπισή τους.
Μύθος 1ος
Τα άτομα με μαθησιακές δυσκολίες έχουν χαμηλό δείκτη νοημοσύνης.
Λάθος! Οι  μαθησιακές δυσκολίες δεν σχετίζονται με χαμηλή νοημοσύνη αν και είναι δυνατόν να συνυπάρχουν. Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν δείκτη νοημοσύνης παρόμοιο με των φυσιολογικών παιδιών.
 
Μύθος 2ος
Τα άτομα με μαθησιακές δυσκολίες δεν μπορούν να μάθουν.
Λάθος! Μπορούν να μάθουν, με το δικό τους ρυθμό, αρκεί να εκπαιδευτούν σωστά βάσει των ιδιαιτεροτήτων τους, άλλωστε είναι γνωστό πως προχωρούν σε ακαδημαϊκές σπουδές.
 
Μύθος 3ος
Οι μαθησιακές δυσκολίες παύουν να υπάρχουν.
Λάθος! Ο άνθρωπος που τις έχει ποτέ δεν τις ξεπερνά.  Με την κατάλληλη εκπ/ση που δέχεται από την πρώτη κιόλας σχολική ηλικία και αξιοποιόντας τις δυνατότητές του σωστά, μειώνεται αισθητά η επίδρασή τους στη ζωή του.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Κ.Πόρποδας, (Διαγνωστική Αξιολόγηση και Αντιμετώπιση των Μαθησιακών Δυσκολιών στο Δημοτικό Σχολείο)
Miles, T.R. & Miles. E. (1989), Help for Dyslexic Children. London:Rout ledge
 

​Τι είναι το Τμήμα Ένταξης (ΤΕ);
Το Τμήμα Ένταξης (ΤΕ) είναι το θεσμοθετημένο πλαίσιο για την παροχή Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης στους μαθητές του γενικού σχολείου, όταν αυτό επιβάλλεται από το είδος και το βαθμό των εκπαιδευτικών τους αναγκών.
Το ΤΕ είναι μορφή ειδικού σχολείου;
Όχι. Το ΤΕ είναι λειτουργικά ενταγμένο στο πλαίσιο λειτουργίας του γενικού σχολείου. Οι μαθητές παραμένουν στην τάξη τους, συμμετέχουν σε όλες τις διδακτικές και παιδαγωγικές δραστηριότητες και υποστηρίζονται από τον εκπαιδευτικό του ΤΕ για καθορισμένο αριθμό ωρών εβδομαδιαίως, σύμφωνα με πρόγραμμα που έχει δοθεί στους γονείς και στον εκπαιδευτικό της τάξης, θεωρημένο από το Σχολικό Σύμβουλο Ειδικής Αγωγής της οικείας εκπαιδευτικής περιφέρειας.
Ποιο είναι το διάστημα φοίτησης των μαθητών στο ΤΕ;
Οι μαθητές φοιτούν στο ΤΕ για καθορισμένο αριθμό ωρών την εβδομάδα, με μέγιστο τις 15 ώρες για τις περιπτώσεις εκείνες όπου το είδος της απαιτούμενης παρέμβασης είναι μακρόχρονο. Η διάρκεια της φοίτησης καθορίζεται από τους στόχους που έχουν τεθεί στο εξατομικευμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που έχει συντάξει ο εκπαιδευτικός του ΤΕ σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό της τάξης,  το οποίο εγκρίνεται από τον σύμβουλο Ειδικής Αγωγής.
Για την παρακολούθηση του ΤΕ είναι απαραίτητη σχετική γνωμάτευση από ΚΕΔΔΥ ή ιατροπαιδαγωγικό κέντρο;
Όχι, η παρακολούθηση του ΤΕ μπορεί να γίνει με τη σύμφωνη γνώμη των γονέων του μαθητή, ύστερα από σχετική πρόταση του εκπαιδευτικού της τάξης, την έγκριση του διευθυντή του σχολείου και των οικείων Σχολικών Συμβούλων γενικής και ειδικής αγωγής. Ωστόσο η απουσία σχετικής διάγνωσης από αρμόδια διαγνωστική υπηρεσία, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις σύνθετων μαθησιακών και λοιπών δυσκολιών, δυσχεραίνει το έργο της εξασφάλισης επιστημονικής υποστηρικτικής παρέμβασης από τον εκπαιδευτικό του ΤΕ και το σχολείο γενικότερα. Για το λόγο αυτό, όταν το σχολείο κρίνει απαραίτητη την εξασφάλιση της διάγνωσης αυτής, τότε αιτιολογημένα το προτείνει στους γονείς του μαθητή.
Κατάλογος των πιστοποιημένων δομών του Υπουργείου Υγείας για τη διάγνωση και την πιστοποίηση μαθησιακών δυσκολιών.
Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείται για τη φοίτηση του μαθητή στο ΤΕ;
Βήμα 1ο: Ανίχνευση εκπαιδευτικών αναγκών
 Αρχικά ο εκπαιδευτικός του τμήματος διαπιστώνει τις εκπαιδευτικές ανάγκες κάποιων μαθητών του και προτείνει στο διευθυντή του σχολείου την υποστήριξή τους από το ΤΕ.
Ο διευθυντής του σχολείου, συνεργάζεται με τους εκπαιδευτικούς των τάξεων και τον εκπαιδευτικό του Τμήματος Ένταξης και συντάσσει τον κατάλογο όλων των προτεινόμενων μαθητών.
Συνεργάζεται με τον εκπαιδευτικό του ΤΕ προκειμένου να απαρτιστεί ο τελικός κατάλογος των προτεινόμενων μαθητών, συνεκτιμώντας:

• την ύπαρξη διαπιστωμένων εκπαιδευτικών αναγκών από ΚΕΣΥ ή άλλο αναγνωρισμένο ιατροπαιδαγωγικό κέντρο
• τη σοβαρότητα των εκπαιδευτικών αναγκών των μαθητών
• την ανάγκη για εξειδικευμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα
• την ηλικία και την τάξη στην οποία φοιτούν οι προτεινόμενοι μαθητές
• τον αριθμό των μαθητών που έχει τη δυνατότητα να υποστηρίξει αποτελεσματικά ο εκπαιδευτικός του ΤΕ
• την εικόνα που ο ίδιος ο εκπ/κός του ΤΕ έχει αποκομίσει από την παρατήρηση των μαθητών εντός της τάξης

Βήμα 2ο: Ενημέρωση γονέων- άτυπη παιδαγωγική αξιολόγηση
Ο εκπ/κός του ΤΕ σε συνεργασία με το διευθυντή του σχολείου ενημερώνουν τους γονείς των μαθητών για τη διαδικασία που θα ακολουθήσουν. Ζητούν εγγράφως τη συγκατάθεσή τους για την άτυπη παιδαγωγική αξιολόγηση του μαθητή.
Διεξαγωγή της άτυπης παιδαγωγικής αξιολόγησης. Ο εκπ/κός του ΤΕ προβαίνει στην επίδοση διαγνωστικού κριτηρίου, προκειμένου να εκτιμηθούν με ακρίβεια οι μαθησιακές δυσκολίες του μαθητή.
Τα αποτελέσματα της άτυπης παιδαγωγικής αξιολόγησης οδηγούν στο σχεδιασμό του βραχυχρόνιου προγράμματος παρέμβασης. Ενημερώνονται οι γονείς του μαθητή για τα αποτελέσματα της αξιολόγησης, την προτεινόμενη παρέμβαση και τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Ζητείται από τους γονείς εγγράφως η συγκατάθεσή τους για τη φοίτηση του μαθητή στο ΤΕ. Χωρίς τη συναίνεση του γονέα ή του ασκούντος τη γονική μέριμνα κανείς μαθητής δεν παρακολουθεί το ΤΕ.
Ενημερώνεται ο οικείος Σχολικός Σύμβουλος γενικής αγωγής και υποβάλλονται σε αυτόν προς έγκριση τα εισηγητικά σημειώματα για την παρακολούθηση του ΤΕ. Τα εισηγητικά σημειώματα περιέχουν την πρόταση παραπομπής του εκπαιδευτικού της τάξης, τη σύμφωνη γνώμη του διευθυντή του σχολείου και του γονέα/κηδεμόνα του μαθητή.
Σχεδιάζεται το εβδομαδιαίο πρόγραμμα λειτουργίας του ΤΕ με τις δυνατές ομαδοποιήσεις των μαθητών ανά γνωστικό αντικείμενο και επίπεδο και υποβάλλεται στο Σχολικό Σύμβουλο ειδικής αγωγής της οικείας περιφέρειας προς έγκριση.
Βήμα 3ο: Υλοποίηση παρέμβασης
Ο δάσκαλος υποδέχεται το παιδί στο ΤΕ και δημιουργεί ειδικό προσωπικό φάκελο. Ο φάκελος αυτός περιλαμβάνει:

• Το περιεχόμενο της άτυπης παιδαγωγικής αξιολόγησης του μαθητή
• Την αξιολογική έκθεση που συνέταξε ο εκπαιδευτικός του ΤΕ
• Το σχεδιασμό του βραχυχρόνιου προγράμματος παρέμβασης
• Εργασίες και υλικό που παράγεται κατά τη διάρκεια της παιδαγωγικής παρέμβασης και αποτυπώνουν εξελικτικά την πορεία αυτής.
  
  
  

Βήμα 4ο: Αξιολόγηση της παρέμβασης

Μετά την παρέλευση του καθορισμένου χρονικού διαστήματος της βραχυχρόνιας παρέμβασης (4-8 εβδομάδες) ο εκπαιδευτικός του ΤΕ σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό της τάξης και το διευθυντή του σχολείου αξιολογούν την επιχειρούμενη παρέμβαση. Εφόσον κρίνουν πως οι εκπαιδευτικές ανάγκες απαιτούν εξειδικευμένη διάγνωση και υποστήριξη, ενημερώνουν τον οικείο Σχολικό Σύμβουλο γενικής αγωγής για τα αποτελέσματα της παρέμβασης. Αφού ακολουθήσει εκτίμηση της παρέμβασης που υλοποιήθηκε καθώς και σχετική αξιολόγηση από το Σχολικό Σύμβουλο, είτε επαναπροσδιορίζονται οι στόχοι και οι διαδικασίες της παρέμβασης είτε προτείνεται στους γονείς του μαθητή η παραπομπή του για διαγνωστική αξιολόγηση από το ΚΕΣΥ.
 
Εχεμύθεια – εμπιστευτικότητα – απόρρητο
Το σύνολο των εγγράφων που αφορούν τους μαθητές και περιλαμβάνουν προσωπικά στοιχεία (διαγνωστικές εκθέσεις, αξιολογήσεις από ΚΕΔΔΥ κ.λπ.) φυλάσσονται στο εμπιστευτικό αρχείο του σχολείου και διεκπεραιώνονται αποκλειστικά από το διευθυντή και μέσω του εμπιστευτικού πρωτοκόλλου αλληλογραφίας.
Η προστασία των προσωπικών στοιχείων των μαθητών εξασφαλίζεται τόσο από τις προβλέψεις του νόμου όσο και την τήρηση της επιστημονικής δεοντολογίας.
Οποιοδήποτε στοιχείο έχει περιέλθει στη γνώση του σχολείου με υπηρεσιακό τρόπο όπως γνωματεύσεις, οδηγίες αντιμετώπισης, ατομικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα κ.λπ. χορηγείται μόνο στους έχοντες τη γονική μέριμνα του μαθητή. Η διακίνηση τέτοιων εγγράφων, όταν αυτό απαιτείται, γίνεται μόνο υπηρεσιακά.
 
 
 
 
 
 

Ένα τρίγωνο στη χώρα των κύκλων

Έλμερ - Ο Παρδαλός Ελέφαντας

Πόλεμος στη Χώρα των Μολυβιών

Το κατάστημα Ζώων

Ειρήνη - Η ιστορία ενός παιδιού πρόσφυγα

Το Κάτι Άλλο

Το καναρινί ποδήλατο

Μια τάξη φυλετικά διαχωρισμένη

Ένα ζήτημα που απασχολεί συχνά τους γονείς, όταν ξεκινά το παιδί τη φοίτηση στην Α' τάξη του Δημοτικού, είναι το κράτημα ή αλλιώς η λαβή του μολυβιού.
Με τον όρο αυτό, εννοούμε τον τρόπο με τον οποίο κάθε παιδί χειρίζεται διάφορα εργαλεία γραφής (μολύβι, μαρκαδόροι κλπ)

Ο καταλληλότερος και συνηθέστερος τρόπος λαβής είναι η τριποδική λαβή, δηλαδή η χρήση των τριών δαχτύλων (του αντίχειρα, του δείκτη και του μέσου).
Τα δάχτυλα αυτά είναι τα ίδια που χρησιμοποιούμε για να κάνουμε το σταυρό μας και τα παιδιά είναι συνήθως εξοικειωμένα με αυτά.





























Όπως είναι φυσικό, υπάρχουν πολλοί πιθανοί τρόποι κρατήματος του μολυβιού. Ανεξάρτητα με τον τρόπο λαβής που χρησιμοποιείται, είναι σημαντικό να ασκείται όσο το δυνατόν λιγότερη πίεση στους μύες κατά τη γραφή.
Η εκμάθηση του κατάλληλου τρόπου κρατήματος είναι σημαντικό να γίνεται νωρίς διότι οι συνήθειες που εδραιώνονται, αλλάζουν δύσκολα.

1-2 ετών: Το παιδί πιάνει το αντικείμενο γραφής με τη γροθιά του. Χρησιμοποιείται όλο το χέρι (από τον ώμο έως τα δάχτυλα)

2-3 ετών: Το παιδί χρησιμοποιεί όλα του τα δάχτυλα αλλά ο καρπός είναι έτσι γυρισμένος, ώστε η παλάμη να κοιτάει προς τα κάτω. Χρησιμοποιείται το χέρι από τον αγκώνα και κάτω. Το παιδί είναι ικανό να σχηματίσει γραμμές, ευθείες ή καμπύλες

3-4 ετών: Το παιδί χρησιμοποιεί και τα 4 δάχτυλα και το κρατούν δημιουργώντας ένα τόξο μεταξύ του αντίχειρα και του δείκτη. Η κίνηση τώρα έρχεται περισσότερο από τον καρπό και την παλάμη, ενώ τα δάχτυλα κινούνται τώρα όλα μαζί.

4-6 ετών: Τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία συνήθως χρησιμοποιούν 3 δάχτυλα για να κρατούν το εργαλείο γραφής, τα οποία λειτουργούν συντονισμένα.

Σημαντικές προϋποθέσεις- δεξιότητες που πρέπει να έχουν αναπτυχθεί, ώστε το παιδί να κατακτήσει τη γραφή αποτελούν:

• η λεπτή κινητικότητα
• ο οπτικοκινητικός συντονισμός
• ο συντονισμός των δακτύλων
• η συγκέντρωση της προσοχής

Υπάρχουν πολλά παιχνίδια και καθημερινές δραστηριότητες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων γραφής. Μερικές από αυτές είναι τόσο συνηθισμένες που δεν θα φανταζόμαστε ποτέ ότι μπορούν να είναι τόσο βοηθητικές για τα παιδιά !

Στο εμπόριο υπάρχει ποικιλία βοηθημάτων γραφής που θα υποστηρίξουν και θα διευκολύνουν τους μαθητές στο κράτημα του μολυβιού.

Οι αρμοδιότητες των ΚΕΔΔΥ ορίζονται σύμφωνα με το Ν. 3699/2008, άρθρο 4.

Οι ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών με αναπηρία και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες διερευνώνται και διαπιστώνονται από τα ΚΕΔΔΥ, την Ειδική Διαγνωστική Επιτροπή Αξιολόγησης (ΕΔΕΑ) και τα πιστοποιημένα από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα (ΙΠΔ) άλλων Υπουργείων.

Τα ΚΕΔΔΥ αξιολογούν μαθητές που δεν έχουν συμπληρώσει το εικοστό δεύτερο (22ο) έτος της ηλικίας τους. Η αξιολόγηση πραγματοποιείται από πενταμελή διεπιστημονική ομάδα, που απαρτίζεται από έναν εκπαιδευτικό ΕΑΕ (προσχολικής ή πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης), έναν παιδοψυχίατρο ή παιδίατρο με εξειδίκευση στην παιδονευρολογία ή νευρολόγο με εξειδίκευση στην παιδονευρολογία, έναν κοινωνικό λειτουργό, έναν ψυχολόγο και έναν λογοθεραπευτή. Στη διεπιστημονική ομάδα δύναται να συμμετέχει και εργοθεραπευτής ή μέλος του εξειδικευμένου Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) του κλάδου ΠΕ 31 κατά περίπτωση, κατόπιν εισήγησης του Προϊσταμένου του οικείου ΚΕΔΔΥ. Οι απόφοιτοι άνω των δεκαοκτώ (18) ετών, που δεν έχουν αξιολογηθεί ως άτομα με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των ΚΕΔΔΥ. Τα ΚΕΔΔΥ έχουν τις εξής αρμοδιότητες.

• Την ανίχνευση και τη διαπίστωση του είδους και του βαθμού των δυσκολιών των ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο σύνολο των παιδιών προσχολικής και σχολικής ηλικίας.

• Την εισήγηση για την κατάρτιση προσαρμοσμένων εξατομικευμένων ή ομαδικών προγραμμάτων ψυχοπαιδαγωγικής και διδακτικής υποστήριξης και δημιουργικής απασχόλησης, σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς της τάξης και με το ΕΕΠ, καθώς και την εφαρμογή άλλων επιστημονικών, κοινωνικών και λοιπών υποστηρικτικών μέτρων για τα άτομα με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, στα σχολεία, στην έδρα του ΚΕΔΔΥ ή στο σπίτι.

• Την εισήγηση για την κατάταξη, εγγραφή και φοίτηση στην κατάλληλη σχολική μονάδα ή άλλο εκπαιδευτικό πλαίσιο ή πρόγραμμα ΕΑΕ, καθώς και την παρακολούθηση και αξιολόγηση της εκπαιδευτικής πορείας των μαθητών, σε συνεργασία με τους σχολικούς συμβούλους ΕΑΕ, τους αρμόδιους κατά περίπτωση σχολικούς Συμβούλους προσχολικής αγωγής, πρωτοβάθμιας καιδευτεροβάθμιας γενικής εκπαίδευσης, τους συμβούλους ΕΠ, τους διευθυντές των σχολικών μονάδων, το εκπαιδευτικό προσωπικό που έχει την ευθύνη εφαρμογής του ρογράμματος, καθώς και με το ΕΕΠ που υπηρετεί στιςσχολικές μονάδες ΕΑΕ.

• Την παροχή συνεχούς συμβουλευτικής υποστήριξης και ενημέρωσης στο εκπαιδευτικό προσωπικό και σε όσους συμμετέχουν στην εκπαιδευτική διαδικασία και στην επαγγελματική κατάρτιση και τη διοργάνωση προγραμμάτων ενημέρωσης και κατάρτισης για τους γονείς και τους ασκούντες τη γονική μέριμνα, σε συνεχή βάση στην περιοχή αρμοδιότητάς τους, υπό τη μορφή ενημερωτικών ημερίδων που οργανώνονται με ευθύνη του οικείου ΚΕΔΔΥ.

• Τον καθορισμό του είδους των εκπαιδευτικών βοηθημάτων και τεχνικών οργάνων τα οποία διευκολύνουντην πρόσβαση στο χώρο και στη μαθησιακή διαδικασία που έχει ανάγκη το παιδί στο σχολείο ή στο σπίτι και για τα οποία δεν απαιτείται ιατρική γνωμάτευση καισυνταγή, καθώς και την υποβολή προτάσεων για τηνκαλύτερη πρόσβαση και παραμονή των μαθητών στους ώρους της εκπαίδευσης.

• Την εισήγηση για την αντικατάσταση των γραπτών δοκιμασιών των μαθητών με αναπηρία και ειδικέςεκπαιδευτικές ανάγκες με προφορικές ή άλλης μορφής οκιμασίες, στις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις των σχολείων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και στις εισαγωγικές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Οι εισηγήσεις αφορούν, εκτόςτων μαθητών που φοιτούν σε ΣΜΕΑΕ και μαθητές που φοιτούν σε σχολεία της γενικής εκπαίδευσης. Ειδικότερα για τους μαθητές με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, όπως δυσλεξία, δυσαριθμησία, δυσγραφία, δυσαναγνωσία, δυσορθογραφία, εισηγείται τη μέθοδο διδασκαλίαςκαι αξιολόγησης για τον έλεγχο και πιστοποίηση των γνώσεων του μαθητή στα μαθήματα που εξετάζεται,σύμφωνα με το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών. Επίσης εισηγείται τους εναλλακτικούς τρόπους εξέτασης των κωφών, βαρήκοων, τυφλών, με χαμηλή όραση και αυτιστικών μαθητών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης,καθώς και τους εναλλακτικούς τρόπους της σχολικής αξιολόγησής τους εκτός εξετάσεων.

• Την εισήγηση στις αρμόδιες υπηρεσίες της περιοχής αρμοδιότητάς τους για την ίδρυση, την κατάργηση,την προαγωγή, τον υποβιβασμό, τη μετατροπή ή τη συγχώνευση των ΣΜΕΑΕ και των Τμημάτων Ένταξης, την προσθήκη τομέων στα Επαγγελματικά Γυμνάσια, στα Επαγγελματικά Λύκεια και στην Επαγγελματική Σχολή λαι Τμημάτων ειδικοτήτων, τη στελέχωσή τους και την αύξηση ή μείωση των θέσεων.

• Τη σύνταξη ετήσιας έκθεσης πεπραγμένων, η οποία ποβάλλεται στη Διεύθυνση ΕΑΕ του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και στο Τμήμα ΕΑΕ του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, με βάση την οποία πραγματοποιείται, ανά έτος, αξιολόγηση του έργου τους απότο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.

• Τη σύνταξη εκθέσεων – προτάσεων για τις ενδεχόμενες κτηριακές ή/και υλικοτεχνικές παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν στις ΣΜΕΑΕ και στα σχολεία γενικής εκπαίδευσης της περιοχής αρμοδιότητας του κάθε ΚΕΔΔΥ. Οι προτάσεις υποβάλλονται στον Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων, ο οποίος έχει και την ευθύνη υλοποίησής τους με τη συνεργασία των οικείων Οργανισμών τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.).

• Τη σύνταξη εξατομικευμένων εκθέσεων – προτάσεων για όλους τους μαθητές της αρμοδιότητας του κάθε ΚΕΔΔΥ, στις οποίες αναφέρονται οι σύγχρονες εκπαιδευτικές προσεγγίσεις, τα εκπαιδευτικά βοηθήματα, τα καινοτόμα προϊόντα ή οι υπηρεσίες προηγμένης τεχνολογίας που μπορούν να υποστηρίξουν τηλειτουργικότητα και τη συμμετοχή του κάθε μαθητή με αναπηρία και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στηδιαδικασία της συνεκπαίδευσης με τους μαθητές τουγενικού εκπαιδευτικού πλαισίου.

• Την πρόταση για την εφαρμογή προγραμμάτων πρώιμης παρέμβασης όπου απαιτείται.

Ακολουθεί η λίστα με τα ΚΕΔΔΥ της Αττικής:

Οι παρακάτω υπηρεσίες είναι τα αναγνωρισμένα δημόσια Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα, Κέντρα Ψυχικής Υγείας (Κ.Ψ.Υ.), Ψυχιατρικές Κλινικές ή Σταθμοί των οποίων η ειδική διαγνωστική έκθεση γίνεται δεκτή σε υπηρεσίες του Δημοσίου Τομέα, σε τομείς όπως: εκπαίδευση, υγεία, πρόνοια, ασφάλιση. 

ΔΕΠΥ ή ADHD:αποτελεί ιατρικό διαγνωστικό όρο που αναφέρεται σε παιδιά και ενήλικες οι οποίοι αντιμετωπίζουν σημαντικές γνωστικές δυσκολίες και δυσκολίες συμπεριφοράς οι οποίες επηρεάζουν σημαντικά την προσωπική και κοινωνική τους ζωή: 

Οι δυσκολίες αυτές οφείλονται σε: 
α) αδυναμία ελέγχου παρορμητικότητας 
β) εκτεταμένη διάσπαση προσοχής 
γ) έντονη υπερκινητικότητα

Οι δυσκολίες αυτές είναι χρόνιες και ο βαθμός εκδήλωσής τους δε συμφωνεί με την ηλικία και το επίπεδο ανάπτυξης των ατόμων που τις αντιμετωπίζουν. Αυτού του τύπου τα προβλήματα οφείλονται σε δυσλειτουργίες του εγκεφάλου, οι οποίες έχουν κληρονομική βάση. 

Στο σχολείο οι μαθητές με ΔΕΠΥ είναι μέσης ή ανώτερης νοητικής ικανότητας. Σε μερικές περιπτώσεις φθάνουν υψηλά επίπεδα ακαδημαϊκής επίδοσης και τους χαρακτηρίζει έντονη φαντασία. 

Παρόλα αυτά, το κύριο πρόβλημά τους είναι ότι η επίδοσή τους είναι ασταθής. Ενώ μπορεί μερικές φορές να συμμετέχουν στο μάθημα, άλλοτε πάλι βαριούνται ή διασπάται εύκολα η προσοχή τους ή /και εκδηλώνουν έντονα διαταρακτική και επιθετική συμπεριφορά μέσα στην τάξη (σηκώνονται συχνά από τη θέση τους, ενοχλούν συμμαθητές, δεν είναι συγκεντρωμένοι σε ακαδημαϊκούς στόχους). 

Οι Δυσκολίες στο Σχολείο και στο Σπίτι οφείλονται σε ένα συνδυασμό των παρακάτω χαρακτηριστικών:

Διάσπαση Προσοχής:

• Τα παιδιά με ΔΕΠΥ διαφέρουν ως προς το βαθμό που είναι ικανά να διατηρούν/ επικεντρώνουν την προσοχή τους σε ένα ακαδημαϊκό στόχο ή δραστηριότητα, παιχνίδι.

• Η προσοχή τους αποσπάται ευκολότερα από στόχους/ δραστηριότητες.

• Αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στο να αρχίσουν και να ολοκληρώσουν σχολικές εργασίες και άλλες δραστηριότητες.

• Τείνουν να είναι αφηρημένα και αγνοούν ή συναντούν δυσκολία στο να ακολουθήσουν οδηγίες.

• Είναι εξαιρετικά ανοργάνωτα για την ηλικία τους και ξεχνούν τις υποχρεώσεις και τα καθήκοντά τους.

Υπερκινητικότητα:

• Η υπερκινητικότητά τους εκδηλώνεται με υψηλού βαθμού ανησυχία και νευρικές κινήσεις καθώς και κίνηση (χωρίς άδεια) τόσο μέσα στην αίθουσα όσο και σε άλλες περιπτώσεις όπου δεν επιτρέπεται.

• Τείνουν περισσότερο να τρέχουν και να είναι σε ετοιμότητα «εκκίνησης» και κίνησης.

• Είναι περισσότερο ανήσυχα και ομιλητικά.

Παρορμητικότητα:

• Η παρορμητικότητά τους εκδηλώνεται στην τάση που τους χαρακτηρίζει να διακόπτουν τους άλλους, να επεμβαίνουν επιθετικά σε μια συζήτηση καθώς και στη δυσκολία που έχουν να περιμένουν τη σειρά τους για να απαντήσουν μέσα στην τάξη ή τη σειρά συμμετοχής τους σε ομαδικά παιχνίδια.

• Η εμφάνιση της ΔΕΠΥ ορίζεται από την παρουσία μερικών από τα παραπάνω συμπτώματα πριν από την ηλικία των 7 χρόνων. 

H ΔΕΠΥ είναι πολυδιάστατη και αποτελείται από βιο-ιατρικούς, ψυχολογικούς, κοινωνικούς παράγοντες. Οι επιτυχημένες παρεμβάσεις επομένως πρέπει να εμπλέκουν όλους τους παράγοντες.

Στρατηγικές Management της Συμπεριφοράς: Έχουν καλά αποτελέσματα όταν συνδυάζονται με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Πρέπει να εφαρμόζονται στο σπίτι και στο σχολείο. Περιλαμβάνουν: Διαμόρφωση ξεκάθαρων στόχων συμπεριφοράς, ενίσχυση επιθυμητής συμπεριφοράς, έλεγχο περιβάλλοντος και συνθηκών για ενίσχυση επιθυμητής συμπεριφοράς, απαλοιφή προνομίων για αρνητική συμπεριφορά.

Εκπαιδευτικές Παρεμβάσεις: Εκπαιδευτικές συνθήκες/ περιβάλλοντα που βοηθούν τη μάθηση των παιδιών με AD/HD. Δραματοποίηση και κιναισθητική αγωγή σε αντίθεση με παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας. Ορισμός εκπαιδευτικών στόχων, εμπλοκή μαθητή στον ορισμό του στόχου του, ενίσχυση.

Κοινωνική Εκπαίδευση:  Ανάγκη εκμάθησης κοινωνικών δεξιοτήτων. Δεξιότητες αυτό-συμβουλευτικής. 

Περιβαλλοντικές Παρεμβάσεις: Περιλαμβάνουν τον περιορισμό σημαντικών περιβαλλοντικών θορύβων. Υπάρχει ανάγκη από κανόνες και ρουτίνες, ανάπτυξη πνεύματος αποδοχής και συνεργασίας. 

Φαρμακευτική Αγωγή: Χορηγείται από γιατρούς. Βοηθά το άτομο με ΔΠΥ να επικεντρώνει και να μπορεί να διατηρεί την προσοχή του σε κάτι. Η φαρμακευτική αγωγή αποτελεί μέσο και όχι μοναδική λύση προκειμένου να μπορέσει το παιδί να γίνει δέκτης άλλων στρατηγικών αντιμετώπισης, τις περισσότερες από τις οποίες διαθέτουν οι εκπαιδευτικοί.

Η ακαδημαϊκή τους επίδοση είναι ασταθής και απρόβλεπτη. Τη μια μέρα τα καταφέρνουν καλά και διακρίνονται ενώ την επόμενη αδυνατούν να ανταποκριθούν σ’ αυτά που έχουν διδαχθεί και μοιάζουν να είναι χαμένοι. Δεν μπορεί κανείς να βασιστεί και να προβλέψει την ακαδημαϊκή τους επίδοση σε μια δεδομένη χρονική στιγμή.

Χρειάζονται περισσότερο χρόνο συγκριτικά με τους συμμαθητές τους για να ολοκληρώσουν εργασίες. Συχνά χάνουν την αίσθηση και τη διέλευση του χρόνου. Δυσκολεύονται να οργανωθούν και αδυνατούν να ακολουθήσουν μια σειρά από προφορικές οδηγίες.

Επιπλέον συναντούν δυσκολίες στην επεξεργασία του γραπτού λόγου (ανάγνωση και γραφή).

Δε διαθέτουν εσωτερικά κίνητρα και επιμονή να ολοκληρώσουν μια ακαδημαϊκή δραστηριότητα. Απογοητεύονται εύκολα και τα παρατάνε.

Τι είναι;

Είναι ένα σύνολο ανομοιογενών διαταραχών που πλήττουν μία ή και περισσότερες από τις βασικές ψυχολογικές διαδικασίες που εμπλέκονται στην κατανόηση ή την χρήση της γλώσσας, προφορική ή γραπτή.

Εκδηλώνονται σαν αδυναμία του παιδιού στο να ακούει, να σκέφτεται, να συγκεντρώνεται, να μιλάει, να γράφει, να προφέρει τις λέξεις, ή να εκτελεί μαθηματικούς υπολογισμούς.

Στην κατηγορία των μαθησιακών δυσκολιών δεν περιλαμβάνονται τα παιδιά που παρουσιάζουν μαθησιακά προβλήματα που οφείλονται κατά κύριο λόγο σε οπτικές, ακουστικές, ή κινητικές αναπηρίες, σε νοητική υστέρηση σε συναισθηματικές διαταραχές, ή σε μειονεκτικό περιβάλλον, περιοριστικές πολιτισμικές ή οικονομικές συνθήκες.

Συνήθως γίνονται αντιληπτές όταν ξεκινά η φοίτηση του παιδιού στο σχολείο.



Μύθοι για τις Μαθησιακές Δυσκολίες

• Το παιδί που αντιμετωπίζει μαθησιακά προβλήματα στο σχολείο ΔΕΝ ΕΧΕΙ μειωμένη νοημοσύνη.

• Το γεγονός ότι οι προσπάθειές του δε φέρνουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα στο σχολείο ΔΕΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ότι έχει περιορισμένες δυνατότητες.

• Οι κακές του επιδόσεις ΔΕΝ ΟΦΕΙΛΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΤΕΜΠΕΛΙΑ.

• Η δυσκολία του να συγκεντρωθεί στο μάθημα ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΑΔΙΑΦΟΡΙΑΣ.

Με ποιους τρόπους εκδηλώνονται;

Όλα τα παιδιά μπορεί σε κάποια στιγμή της ανάπτυξής τους να εμφανίσουν κάτι από τα παρακάτω.

Αυτό που ξεχωρίζει το παιδί που έχει πραγματική δυσκολία είναι το πλήθος και επιμονή των συμπτωμάτων.

Τα πιο χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν:

Στη Γραφή

• Συγχέει γράμματα (π.χ."να βούμε" αντί "να δούμε")
• Παραλείπει γράμματα (π.χ."λιμνάκι" αντί "λιμανάκι")
• Αντιστρέφει τη φορά των γραμμάτων ε αντί 3
• Παραλείπει, μεταθέτει ή επαναλαμβάνει συλλαβές
• Δυσκολεύεται να απομνημονεύσει κανόνες ορθογραφίας

Στην Ανάγνωση

• Αργεί να διαβάσει μια λέξη ή μια πρόταση
• Διαβάζει άλλη λέξη αντί αυτής που πρέπει (π.χ. "καλάθι" αντί "καλάμι")

Στα Μαθηματικά

• Δεν θυμάται τα σύμβολα και τις λειτουργίες τους (+, - , : , x)
• Δυσκολεύεται να κατανοήσει τι ζητά ένα πρόβλημα και να το λύσει
• Δυσκολεύεται να θυμηθεί την σειρά των βημάτων που απαιτούνται για να γίνει μία πράξη (π.χ. στην αφαίρεση: ποιος αριθμός πάει πάνω, ποιος κάτω, τι κάνουμε μετά)

Στη Γραπτή Έκφραση

• Έχει φτωχή σύνταξη όταν γράφει μία έκθεση
• Χρησιμοποιεί περιορισμένο λεξιλόγιο

Στην Επεξεργασία Κειμένου

• Δυσκολεύεται να κατανοήσει λέξεις ή έννοιες
• Δυσκολεύεται να αποδόσει προφορικά ένα κείμενο
• Στην ανάκληση κειμένου παραθέτει πληροφορίες τυχαία, χωρίς να ειρμό
• Χάνει το νόημα του κειμένου, επιμένει σε λεπτομέρειες

Άλλα γενικά χαρακτηριστικά

• Δυσκολία συγκέντρωσης και έλλειψη προσοχής
• Φτωχή μνήμη και δυσκολία ανάκλησης πληροφοριών
• Δυσκολία στο να ακολουθεί οδηγίες (προφορικές και γραπτές)
• Γενικότερη έλλειψη οργάνωσης
• Δυσκολίες αδρής και λεπτής κίνησης (π.χ συντονισμός των χεριών)
• Γενική καθυστέρηση στον λόγο, "παιδικός" λόγος
• Δυσκολίες αντίληψης χώρου, χρόνου και προσανατολισμού
• Δυσκολίες προσαρμογής
• Παρορμητικότητα – Ασταθής Συμπεριφορά

Οι μαθησιακές δυσκολίες αντιμετωπίζονται;

Οι μαθησιακές δυσκολίες αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά, αρκεί να γίνει έγκαιρη διάγνωση και να μη θεωρηθούν τα συμπτώματα ως ένδειξη άλλων προβλημάτων. Ένα παιδί που έχει εντοπισθεί εγκαίρως μπορεί να βοηθηθεί σημαντικά. Η αντιμετώπιση επικεντρώνεται στις συγκεκριμένες δυσκολίες κάθε παιδιού, δίνοντάς του τρόπους και εργαλεία ώστε να τις ξεπερνά και να αρχίζει να βελτιώνεται σημαντικά στο σχολείο.

Παράλληλα, η οικογένεια καθοδηγείται πιο σωστά και ολοκληρωμένα, ώστε να βοηθά το παιδί πιο αποτελεσματικά στο σπίτι.

Προετοιμασία Μαθήματος

Βήμα 1ο Διαβάζω το κείμενο 2-3 φορές ώστε να διαμορφώσω μία γενική εικόνα.

Βήμα 2ο Μοιράζω την ύλη σε μικρές ενότητες.

Τεχνική 1 - Πλαγιότιτλοι

Μελετώ πολύ καλά ένα κομμάτι της ύλης και σχηματίζω πλαγιότιτλους.

Θα με βοηθήσουν να διαμορφώσω το βασικό σκελετό του μαθήματος σε μικρές προτάσεις. Έτσι θυμάμαι το νόημα του μαθήματος με λίγα λόγια.

Τεχνική 2 –  Λέξεις - κλειδιά

Υπογραμμίζω τις πιο σημαντικές λέξεις (λέξεις- κλειδιά).

Χρησιμοποιώ τις λέξεις- κλειδιά για να διηγηθώ σε κάποιον το περιεχόμενο του κειμένου που διάβασα.

*Μπορώ να υπογραμμίζω με φωσφορούχο μαρκαδόρο ή με στυλό σε έντονα χρώματα.

Τεχνική 3 - Νοητικοί Χάρτες

Όταν χρειάζεται να απομνημονεύσω πολλές πληροφορίες σε σχέση με ένα γεγονός είναι καλή η χρήση των νοητικών χαρτών.

Στο κέντρο του χάρτη τοποθετώ το κεντρικό γεγονός ή ένα βασικό πρόσωπο και γύρω από το κέντρο καταγράφω τα σημαντικά στοιχεία σε σχέση με αυτό.  Με τον τρόπο αυτό είναι πιο εύκολο να φέρνω στο μυαλό μου την εικόνα του χάρτη και να θυμάμαι τις πληροφορίες.

Τεχνική 4 – Ερωτήσεις

Αφού χωρίσω το κείμενο σε μικρές ενότητες, προσπαθώ να δημιουργήσω ερωτήσεις, των οποίων τις απαντήσεις θα βρω στην ενότητα που μελετώ.

Χρησιμοποιώ λέξεις όπως:   Ποιος, τι, πότε, πού, γιατί, πώς

Προσπαθώ να φέρω στο μυαλό μου τις απαντήσεις των ερωτήσεων, έτσι όπως τις διάβασα στο βιβλίο.

Τεχνική 5 – Βάζω στη σειρά

Όταν πρέπει να απομνημονεύσω μια σειρά από γεγονότα, αυτή είναι η καλύτερη τεχνική.

Καταγράφω σε λευκό χαρτί κάθε ένα γεγονός, χρησιμοποιώντας  διαφορετικό χρώμα μαρκαδόρου.

Στη συνέχεια κόβω τις προτάσεις που έγραψα και τις ανακατεύω. Προσπαθώ να τις τοποθετήσω στη σωστή χρονολογικά σειρά.

Τεχνική 6 -  Οι χρωματιστές κάρτες

Αν δυσκολεύομαι να θυμηθώ μόνο λίγες πληροφορίες από το κείμενο (π.χ κάποια χρονολογία, όνομα ή τοποθεσία)

μπορώ να καταγράψω αυτές τις πληροφορίες σε μικρές κάρτες από χρωματιστό χαρτί και να τις χρησιμοποιώ όταν λέω το μάθημα φωναχτά.

Γενικές Συμβουλές

1. Σταματώ το διάβασμα σε τακτά διαστήματα και φέρνω στη μνήμη μου αυτά που διάβασα.
2. Διηγούμαι με δικά μου λόγια σε κάποιον αυτό που έχω καταλάβει. Στόχος μου είναι να εκφράζω το κείμενο που διάβασα προφορικά και γραπτά.
3. Δίνω ιδιαίτερη προσοχή σε υποσημειώσεις, πίνακες και διαγράμματα.
4. Κάνω συστηματικές επαναλήψεις.
   

Η καθημερινή μελέτη με το παιδί μπορεί να είναι μία έντονη πρόκληση. Πολλές φορές αναρωτιόμαστε για τους λόγους που δεν μπορεί το παιδί να συγκεντρωθεί και να τελειώσει το διάβασμα του για το σχολείο και τρόπους που θα μας βοηθήσουν να κάνουμε την ώρα της μελέτης πιο εύκολη και «ανώδυνη» τόσο για το παιδί όσο και για εμάς.

Α. Πριν ξεκινήσουμε καλό είναι να έχουμε φροντίσει ώστε να πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις σχετικά με το χώρο μελέτης:

·       Ορίζουμε ένα σταθερό χώρο μελέτης με τον οποίο ο μαθητής είναι εξοικειωμένος και να νιώθει άνετα.

·       Ο χώρος μελέτης πρέπει να είναι τακτοποιημένος και χωρίς περιττά αντικείμενα που θα αποσπάσουν την προσοχή του μαθητή.

·       Είναι απαραίτητο στο χώρο να υπάρχει ο κατάλληλος φωτισμός.

·       Να βρίσκεται μακριά από πηγές θορύβου (π.χ τηλεόραση, τηλέφωνο, ραδιόφωνο κτλ)

Β. Το επόμενο βήμα είναι να σχεδιάσουμε μαζί με το παιδί το καθημερινό πρόγραμμα μελέτης.

Η συμμετοχή του μαθητή στη διαδικασία ενθαρρύνει την ενεργό εμπλοκή του ενώ παράλληλα του δίνει τη δυνατότητα να εκφράσει σκέψεις και επιθυμίες που θα καταστήσουν το πρόγραμμα πιο κοντά στις δικές του προτιμήσεις.

Επιπλέον ο μαθητής ξέρει τι προσδοκίες έχουμε από αυτόν και ποιες ακριβώς είναι οι καθημερινές υποχρεώσεις του.

Ακόμα προσδιορίζουμε το είδος της επιβράβευσης που θα δεχτεί ο μαθητής μετά το πέρας της μελέτης. Η επιβράβευση είναι σε άμεση συνάρτηση με τα προσωπικά του ενδιαφέροντα και τις προτιμήσεις. Έτσι αν ολοκληρώσουμε τη μελέτη επιτυχώς ο μαθητής μπορεί να «κερδίσει» π.χ μισή ώρα στον υπολογιστή ή ζωγραφική.

Έτσι ορίζουμε μαζί:

·       Σταθερή ώρα έναρξης της μελέτης

·       Τη σειρά των μαθημάτων που θα διαβάσουμε

·       Τα διαλείμματα που θα κάνουμε (ώρες  / διάρκεια διαλειμμάτων)

·       Τις επιβραβεύσεις

Κατασκευάζουμε μαζί με το μαθητή το εβδομαδιαίο πρόγραμμα μελέτης το οποίο διατηρούμε σε ένα σταθερό και εύκολα προσβάσιμο σημείο για το μαθητή π.χ επάνω στο γραφείο του.

Εξηγούμε τόσο στο μαθητή όσο και στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας ότι ο χρόνος της μελέτης, θα αφιερώνεται αποκλειστικά στη μελέτη και ότι δεν θα πρέπει να καταστρατηγείται από άλλες δραστηριότητες (π.χ παιχνίδι με τα αδέρφια, τηλεόραση κτλ)

Γ. Λίγο πριν τη μελέτη φροντίζουμε ώστε:

·       Να έχουν καλυφθεί οι ανάγκες του μαθητή (π.χ για φαγητό, νερό, τουαλέτα κτλ)

·       Να υπάρχουν τα απαραίτητα «εργαλεία» για τη μελέτη μας π.χ μολύβια, γόμα, ξύστρα, βιβλία κτλ

Έτσι ελαχιστοποιούμε τις πιθανότητες αποπροσανατολισμού του μαθητή από τη μελέτη και ενασχόλησης του με άλλα πράγματα.

Δεν ξεχνούμε καθ’όλη τη διάρκεια της μελέτης να επιβραβεύουμε την προσπάθεια και να ενθαρρύνουμε την καλή συμπεριφορά του μαθητή!

Καλή μελέτη!

 

Τι είναι το Τμήμα Ένταξης;

Το Τμήμα Ένταξης αποτελεί δομή της Ειδικής Αγωγής στα γενικά σχολεία και μαζί με τα Ειδικά Σχολεία και την Παράλληλη Στήριξη συνθέτουν το βασικό κορμό της Εκπαίδευσης των ατόμων με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες.

Στο Τμήμα Ένταξης παρέχεται η δυνατότητα σε μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες να δέχονται κατάλληλα προγράμματα παρέμβασης σε μικρές ομάδες για μικρότερο ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, μέσα στα χρονικά όρια του ημερήσιου προγράμματός τους.
Λειτουργεί μέσα στο γενικό σχολείο ως ξεχωριστό τμήμα και δέχεται παιδιά από όλες τις τάξεις.

Ποιοι μαθητές παρακολουθούν το Τμήμα Ένταξης;

Το Τμήμα Ένταξης μπορούν να παρακολουθήσουν παιδιά από όλο το εύρος των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών, το οποίο ενδέχεται να περιλαμβάνει:

• άτομα με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, όπως η δυσλεξία, η δυσαριθμησία κτλ
  
• παιδιά με διάσπαση προσοχής ή/και υπερκινητικότητα
• παιδιά με νοητική υστέρηση, διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές
• παιδιά με προβλήματα συμπεριφοράς, ήπιες αισθητηριακές μειονεξίες

Στο Τμήμα Ένταξης μπορούν να συμμετέχουν οι μαθητές:

Α) που έχουν γνωμάτευση από διαγνωστική υπηρεσία (π.χ. ΚΕ.Δ.Δ.Υ, Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα).

Β) που δεν έχουν γνωμάτευση αλλά έχει παρατηρηθεί από τον εκπαιδευτικό της τάξης ότι παρουσιάζουν ειδικές δυσκολίες. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται η αξιολόγηση του μαθητή από τον εκπαιδευτικό Ειδικής Αγωγής.

Και στις δύο περιπτώσεις, για να φοιτήσει ο μαθητής στο Τμήμα Ένταξης του σχολείου του απαιτείται η ενυπόγραφη υπεύθυνη δήλωση του γονέα.


Η φοίτηση στο Τ.Ε. είναι μερική και γίνεται παράλληλα με τα μαθήματα της γενικής τάξης. Ανάλογα με τις ανάγκες κάθε μαθητή και τις δυνατότητες του Τ.Ε, ένας μαθητής μπορεί να παρακολουθεί πολλές ή λίγες ώρες, για μεγαλύτερο ή μικρότερο χρονικό διάστημα. 


Στο Τ.Ε. οι μαθητές παρακολουθούν εξατομικευμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα ύστερα από αξιολόγηση.


Η φοίτηση του παιδιού στο Τ.Ε. και τα καθήκοντα του εκπαιδευτικού του Τ.Ε. περιλαμβάνουν οτιδήποτε αφορά στην αναγνώριση των ιδιαιτεροτήτων και την εκπαιδευτική αξιολόγηση του παιδιού, το σχεδιασμό, εφαρμογή και αξιολόγηση του εξατομικευμένου εκπαιδευτικού προγράμματος του, την ενημέρωση και συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς όλων των ειδικοτήτων, το Κ.Ε.Δ.Δ.Υ. και τους γονείς.